ကမၻာ့ပထမဆုံးစုေပါင္း နကၡတ္တာရာၾကည့္ မွန္ေျပာင္းနဲ႔တြင္းနက္ရဲ့ပုံရိပ္ကိုဖမ္းယူနိုင္ခဲ့ၿပီ

MIT မွာရွိတဲ့ Haystack နကၡတ္တာရာေမၽွာ္စင္မွ သိပၸံပညာရွင္ေတြပါဝင္တဲ့ နိုင္ငံတကာ နကၡတၱေဗဒပညာရွင္ အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္စုေပါင္းၿပီးေတာ့ တြင္းနက္(Black Hole) ရဲ့ပုံရိပ္ ကို တိုက္ရိုက္ရယူရိုက္ကူးၿပီး သိပၸံသမိုင္းမွတ္တိုင္တခုကိုစထူလိုက္ပါတယ္။

ကမၻာ့တိုက္ႀကီးေလးခုေပၚက ေနရာအသီးသီးမွာရွိတဲ့ နကၡတ္တာရာေမၽွာ္စင္ ၈ ခုကို ကမၻာအရြယ္အစားေလာက္ႀကီးမားတဲ့ စုေပါင္း နကၡတ္တာရာၾကည့္ မွန္ေျပာင္းႀကီးတခုသဖြယ္ ေပါင္းစပ္ကာ ယခုလို တြင္းနက္ရဲ့ပုံရိပ္ကိုဖမ္းယူခဲ့နိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေန႔အတြက္အထူးထုတ္ စာေစာင္တခုျဖစ္တဲ့ Astrophysical Journal Letters မွာ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ကမၻာနဲ႔ အလင္းႏွစ္ ၅၅ သန္းကြာေဝးတဲ့ Virgo ဂလက္ဆီအစုအဖြဲ႕ထဲက Messier 87 သို႔ M87 လို႔ေခၚတဲ့ ဂလက္ဆီရဲ့ ဗဟိုမွာရွိတဲ့ ျဒပ္ထုအနႏၲႀကီးမားလွတဲ့တြင္းနက္ႀကီးတခု (Supermassive Blackhole) ရဲ့ပုံရိပ္ ၄ ခုကိုထုတ္ျပန္ျပသခဲ့ပါတယ္။ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ပုံ ၄ ခုစလုံးမွာဆိုရင္ အလယ္မွာ ေမွာင္မည္းေနၿပီး ေဘးနားအဝန္းပတ္ပတ္လည္မွာ အလင္းေရာင္ထြက္ေနတဲ့ ပုံကိုျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဘးႏွစ္ဖက္ရွိရာမွာ တဖက္က ပိုၿပီး အလင္းေရာင္မ်ားတာကိုလည္းေတြ႕နိုင္ပါတယ္။

အဲလ္ဘတ္ အိုင္းစတိုင္းက သူ႔ရဲ့ ေယဘုယ် ႏွိုင္းရသီအိုရီ (General Relativity)ကိုအေျခခံၿပီး တြင္းနက္ေတြရဲ့တည္ရွိမွုကိုေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့သီအိုရီအရ တြင္းနက္ေတြဟာ အာကာသထဲမွာ တိပတဲ့ပုံစံနဲ႔ ျဒပ္ထုသိပ္သည္းဆ အနႏၲရွိၿပီး ျဒပ္ဆြဲအားက ျပင္းထန္လြန္းတာေၾကာင့္ အလင္းေတာင္မွ သူ႔ရဲ့ဆြဲအားစက္ကြင္းထဲက လြတ္မထြက္နိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ အလင္းမထြက္နိုင္တဲ့တြင္းနက္ေတြကိုမျမင္ေတြ႕နိုင္ပါဘူး။ သို႔ေပမယ့္ တြင္းနက္ေတြကို အလင္းထုတ္လြတ္နိုင္တဲ့ Plasma လိုပစၥည္းမ်ိဳးေတြက ဝန္းရံထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အိုင္းစတိုင္းရဲ့ညီမၽွျခင္းေတြအရ ျဖစ္ရပ္စက္ဝန္း (Event horizon) ပတ္ပတ္လည္မွာ တြင္းနက္ရဲ့ပုံရိပ္ကို ျမင္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ယခုလက္ရွိ M87 ကေနရရွိထားတဲ့ ပုံရိပ္ေတြအားလုံးဟာ အလယ္ပိုင္းမွာေမွာင္ေနၿပီး ေဘးဘက္ေတြမွာအလင္းေရာင္ပိုေတာက္တာမို႔ တြင္းနက္ရဲ့ပုံရိပ္ကို ပထမဦးဆုံးအေနနဲ႔ဖမ္းယူနိုင္ၿပီလို႔ယုံၾကည္ထားပါတယ္။ ႏွိုင္းရသီအိုရီအရ တြင္းနက္ရဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ ျဒပ္ဆြဲအားဟာ ၎င္းရဲ့အနီးတဝိုက္က အလင္းေတြကို ေကြးညႊတ္သြားေစမယ္လို႔ ေဟာကိန္းထုတ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအျပင္သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္က အရာဝတၱဳေတြကိုလည္း အလင္းအလ်င္နီးပါးျမန္တဲ့ အျမန္ႏွုန္းနဲ႔ တြင္းနက္ကိုလည္ပတ္ေနေစမယ္လို႔ခန႔္မွန္းထားပါတယ္။ ယခုရရွိလာတဲ့ပုံရိပ္အသစ္ေတြထဲက ေတာက္ပတဲ့အလင္းကြင္းေတြက ဒီျဖစ္စဥ္ေတြရဲ့ သက္ေသ ပုံရိပ္ေတြပါပဲ။ ဒီအရာဝတၱဳေတြလည္ပတ္တဲ့ပတ္လမ္းေတြအရ တြင္းနက္ကိုလွည့္ပတ္ရာမွာ ကၽြန္ုပ္တို႔ကမၻာတည္ရွိရာကို ဦးတည္ေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဘက္က အရာဝတၱဳေတြက အလင္းေရာင္ပိုမိုေတာက္ပၿပီး၊ ကၽြန္ုပ္တို႔တည္ရွိရာကမၻာနဲ႔ အေဝးကို ဦးတည္သြားတဲ့လမ္းေၾကာင္းက အရာဝတၱဳေတြက အလင္းေရာင္မွိန္ျပသြားတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ဒီပုံရိပ္အသစ္ေတြကေန ခန႔္မွန္းတြက္ခ်က္ရရင္ ဒီတြင္းနက္ရဲ့ျဒပ္ထုဟာ ကၽြန္ုပ္တို႔ေနရဲ့ ျဒပ္ထုထက္ အဆေပါင္း ကုေဋ ၆၅၀ ခန႔္ပိုမိုႀကီးမားတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူသီအိုရီသမားေတြနဲ႔ ေမာ္ဒယ္တည္ေဆာက္သူေတြကဆိုပါတယ္။ ပုံရိပ္ေတြက တပုံနဲ႔တပုံ ထပ္တူမက်တာေၾကာင့္ အရာဝတၱဳေတြဟာ တြင္းနက္ကို အလြန္လ်င္ျမန္စြာလွည့္ပတ္ေနၾကတယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ဆြဲထားပါတယ္။ “ဒီတြင္းနက္ႀကီးက နတ္ပက်ဴးၿဂိဳလ္ (Neptune) ရဲ့ ေနကိုပတ္တဲ့ ပတ္လမ္းထက္ေတာင္က်ယ္ပါေသးတယ္၊ နတ္ပက်ဴးၿဂိဳလ္(Neptune) ဟာ ေနကို တပတ္ျပည့္ေအာင္ပတ္ဖို႔ ႏွစ္ ၂၀၀ ၾကာပါတယ္၊ ဒီေလာက္ျဒပ္ထုႀကီးတဲ့အတြက္ တကယ္လို႔မ်ား ၿဂိဳလ္တခုက ဒီတြင္းနက္ကို တပတ္ျပည့္ေအာင္ပတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၇ ရက္ေလာက္အတြင္းမွာ အလင္းအလ်င္နီးပါးအျမန္ႏွုန္းနဲ႔ ပတ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ “အာကာသထဲကအရာေတြဟာ မေျပာင္းမလဲတည္ျမဲေနသလို လူေတြကမွတ္ယူတတ္ၾကပါတယ္၊ တကယ္လို႔ေျပာင္းလဲတယ္ဆိုရင္ေတာင္ အလြန္ရွည္ၾကာၿပီး ရာစုႏွစ္ေတြခ်ီတဲ့ ေႏွးေကြးတဲ့ေျပာင္းလဲမွုေတြမ်ိဳးျပလို႔မွတ္ယူၾကတာမ်ိဳးေပါ့၊ ဒါေပမဲ့ M87 ကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔သိရွိရတာကေတာ့ အာကာသထဲက ယခုလိုႀကီးမားေလးလံတဲ့အရာဝတၱဳေတြက တေန႔တာအတြင္းမွာပဲ ေျပာင္းလဲမွုေတြျဖစ္ပြားနိုင္တယ္ဆိုတာပါပဲ၊ ေနာင္ဆို႐ုပ္သံမွတ္တမ္းေတြေတာင္ ရိုက္ကူးလာနိုင္ဖို႔အလားအလာရွိပါတယ္၊ ဒီေန႔ေတြ႕ရွိမွုက စဦးရိုက္ခ်က္ေတြေပါ့” လို႔ Haystack နကၡတ္တာရာေမၽွာ္စင္မွ သုေတသနပညာရွင္ Vincent Fish ကေျပာပါတယ္။

“M87 တြင္းနက္ရဲ့ ဒီပုံရိပ္သစ္ေတြဟာ အိုင္းစတိုင္းရဲ့သီအိုရီကို ထပ္မံေအာင္ပြဲခံေပးလိုက္တာပါပဲ၊ ဒီေတြ႕ရွိမွုက Haystacks က ပညာရွင္ေတြရဲ့ ေခတ္မီဒစ္ဂ်စ္တယ္ နည္းစနစ္ ေတြရဲ့ရလာဒ္ပဲျဖစ္ပါတယ္” လို႔ Department of Earth, Atmospheric and Planetary Sciences ရွိ Professor of Geophysics ျဖစ္သူ ပေရာ္ဖက္ဆာ E.A. Grisworld က ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ယခုေဆာင္းပါးတိုကို ဤ Link မွ အဓိကမွီျငမ္းတင္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

#YarWynnOoe